İşletme

İşletme toplumda zenginlik yaratan ekonomik bir üretim merkezidir. Toplumda ekonomik grupları oluşturan, ekonomik değerler yaratan, teknik, hukuki ve sosyal boyutlara sahip asal değer meydana getiren bir sistemdir.

Bu sistemde toplumlarda zenginlik yaratan üç aşama vardır. Bunlar:

1. Artı ekonomik değer yaratılır,
2. Ekonomik artı değer, mal ve hizmet üretimiyle elde edilir,
3. Mal ve hizmet ise işletmede üretilir.
İşletme nedir sorusuna verilecek cevap, toplumların kalkınması ve ekonomik zenginliğinin bu asal üretim merkezinde gerçekleştirilmesidir.
İşletmenin tanımı çeşitli kaynaklar tarafından farklı şekillerde yapılmaktadır. Ancak, hemen hemen verilen tüm tanımlar, işletmenin mal ve/veya hizmet üretimi için çeşitli faktörleri bir araya getiren birimler olduğu üzerinde durmaktadır. Tanımlamalara göre işletmeler, ürettikleri mal ve/veya hizmetler ile, insanların istek ve ihtiyaçlarını karşılama çabasındadır. Buna göre, işletmenin tanımı insanların istek ve ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla mal ve/veya hizmet üretiminde bulunan ekonomik ve teknik birimler şeklinde yapılabilir. Bu tanımda adı geçen ekonomik ve teknik birim ifadesini biraz açıklamak yerinde olacaktır. Verilen tanımda belirtildiği gibi, işletmeler insan istek ve ihtiyaçlarını karşılayacak nitelikte mal ve/veya hizmet üretmek ve üretimlerinde ülke genelindeki kıt kaynakları kullanmak durumundadırlar. Ayrıca, üretim faktörlerinin elde edilmesi ve işletme bünyesinde entegrasyonu bir diğer önemli noktayı meydana getirir. Elde edilen kıt kaynaklarında rasyonel şekilde bir araya getirilmesi gerekir. Rasyonel şekilde bir araya getirilemeyen üretim faktörleriyle verimli üretimden söz edebilmek mümkün değildir. Verimliliğin sağlanması ve devam ettirilmesi ise teknik açıdan etkenlik ve yeterlilikle ilişkilidir. Verilen tanımda yer alan kavramlara kısaca değinelim.
İnsanların İhtiyaçlarının Karşılanması: İnsanların ihtiyaçlarını karşılayan iki ürün vardır. Biri mal diğeri de hizmettir. Mal ve hizmet dışında ihtiyacımızı karşılayan herhangi bir üçüncü ürün yok. Dolayısıyla işletmeler insanların ihtiyaçlarını karşılayacak mal ve hizmeti üretirler.
Mal Ve Hizmetler: Mal ve hizmet kavramı ilerideki konularda geniş biçimde anlatılacaktır. Burada şu kadarını ifade edelim ki; mal ve hizmetler işletmede belirli prosedürlere göre üretim faktörlerinin bir araya getirilerek kullanımı sonucu meydana gelir. İhtiyaçlarımızı tatmin özelliğine sahip mal ve hizmetler ekonomik değerlerdir. Çünkü üretimlerinde belirli oranda ekonomik harcamalar yapılmaktadır. Burada ekonomik mallarla serbest malları karıştırmamak gerekir. Serbest mallar ekonomik bir harcamayı ve külfeti gerektirmeyen mallardır.
Ekonomik Olma: İşletmenin işletme olabilmesi için ekonomik olma özelliğine sahip olması gerekir. Ekonomik olmayan bir işletme ekonomik kurallara aykırı ve işletme niteliğini kısa zamanda kaybedecek faydasız bir ünite haline dönüşecektir. Ekonomik olma kavramını kısaca açıklarsak, işletmenin mal ve hizmet üretmek amacıyla katlandığı külfetle elde edeceği fayda arasında ki pozitif farktır. Diğer bir ifadeyle işletmenin harcadığı kaynaklardan yani harcamalardan daha yüksek bir gelir sağlaması gerekir. Aksi takdirde kısa süre içinde işletmenin kaynakları tükenir. Örneğin bir işletmenin üretimde kullandığı kaynakları 50 milyar TL tutarında olsun. Ürünlerin satışından elde ettiği gelir ise 40 milyar TL olsun. Bu işletme ekonomik bir işletme değildir. 10 milyar TL değerindeki kaynaklarını bir dönemde kaybetmiştir.
Teknik Olma: İşletmenin teknik kurallara göre nitelik kazanması gerekir. Araçlar, cihazlar ve bunları kullanan personel tekniğin gereklerine göre örgütlenmelidir. Teknolojik yapının dizaynı ve planlaması, üretimin verimliliği üzerinde büyük etki gösterir. Ayrıca personelin uzmanlık alanına göre işte istihdam edilmesi, konuyu bilenlerin yönetmesi, işletmenin işletme olma özelliklerini belirleyen önemli kurallardır.

Muhammed Mastar
Kaynak:http://www.webimsi.net/isletme-isletme-nedir.html