Lewis Henry Morgan : Amerikalı etnolojist, antropolog ve yazar olmasına rağmen profesyonel çalışma alanı hukuktur. Morgan'ın tanınan özelliği ise kültürel evrim ve Amerikan yerlileri üzerine yaptığı çalışmalardır. Morgan, yerlilerden gençliğinden itibaren büyülenmiştir. 1840’larda, bir süre Iroquois kabilesi ile birlikte yaşamış, bu kabile tarafından benimsenmiş ve Tayadaowuhkuh (köprüler kuran) adını almıştır.
Morgan, Yerli Amerikan kültürünün karmaşıklığının büyük bölümünün Avrupalıların gelmesiyle dönüşsüzce tahrip edildiğini fark etmiş ve çok geç olmadan geleneksel kültürü ve toplumsal yaşamı belgelemeyi, önemli bir iş olarak kabul etmişti. Yerli halklar üzerine araştırmalarda yaygınlıkla görülen bu yaklaşım, genellikle acil antropoloji olarak isimlendirilir. Franz Boas’da bu ismi benimsemiştir. Morgan, hakkında çalışma yaptığı insanlarla çok yakın bir temas kurdu, Kültürlerini, sorunlarını, toplumsal hayatını en ince ayrıntısına kadar yazdı. Özellikle akrabalık üzerine yaptığı öncü çalışmasıyla temel önemde kurumsal katkılada bulundu. Morgan, ilk akrabalık sistemleri tipolojisini yarattı ve bu gün hala kullanılmakta olan sınıflandırıcı ve tanımlayıcı akrabalık ayrımını koydu. Tanımlayıcı sistemler (bizimki gibi) temelde basitçe alt ve üst soyu (dikey akrabalık) yana doğru olandan (kardeşler, kuzenler ve kayınlar gibi yatay akrabalık) ayrılır. Sınıflandırıcı olanlar ise (Iroquoislerinki gibi) bu iki kategoriyi birbirinden ayırmaz. Morgan, yıllar süren bir çalışma sonucu, bütün dünyada var olan akrabalık sistemlarine ilişkin yoğun bir çalışma yaptı (Systems of Consanguinity and Affinity of the Human Family ) İnsan Ailesinin Soydanlık ve Hısımlık Sistemleri isimli etkileyici çalışmasında, bu araştırmanın sonuçları sunulur. Akrabalık ilk kez ve artık hep, antropolojinin birincil konusu olarak tanımlanır. En önemli çalışması (Ancient Society) (1877) Kadim Toplum’da Morgan bütün çalışmalarını sentezlemeye girişir. Kültürel evrimin üç temel basamağını ayrıştırır: Yabanlık, barbarlık ve uygarlık (yabanlık ve barbarlığı da kendi aralarında üçer alt aşamaya ayırır) bu ayrımı yaparken kullandığı ölçüt büyük ölçüde teknolojidir: Yaban’ları avcı ve toplayıcılardır; Barbarlık, tarım ile birlikte düşünülür, Uygarlık ise devletin ortaya çıkması ve kentleşmeyle ilişkilidir. (1818-1881)
Kaynakça:
Prof. Dr. İzzet Duyar'ın Antropoloji Tarihi ders notları.
Antropolji Tarihi - Thomas Hylland Eriksen - Finn Sivert Nielsen / İletişim Yayınları
Özgür Ansiklopedi Wikipedia (bazı paragraflar)
Yukarıda adı geçen kaynaklar ve internetten araştırılmış ders notu olarak öğrencilere yardımcı olmak amacıyla derlenmiştir.
Her türlü hakkı ürün sahiplerine aittir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Yorum Kuralları
1. Saygı çerçevesinde yapılan yorumlar, kendinizi ifade etmenin en iyi yoludur. Yorumlarınızın hakaret, küfür, tehdit, taciz, aşağılama, diğer kullanıcıların kişisel bilgilerinin ifşası, telefon numarası, e-posta adresi ve kurum ismi içermediğinden emin olun. İfade özgürlüğünü destekliyoruz ancak; kişi veya grupların dinini, dilini, cinsiyetini, ırkını, etnik grubunu, milliyetini aşağılayıcı yorumlara ve genel ahlak ilkelerine aykırı unsurlara kesin olarak izin vermiyoruz. Bu tür içeriğe sahip yorumlarınızın moderatör onayından geçmeyeceğini veya başka kullanıcılar tarafından sakıncalı olarak bize bildirilebileceğini ayrıca talep halinde ilgili mercilere tarafımızca bilgi verileceğini lütfen unutmayın. Üyelerimiz, yaptıkları yorumlardan kendileri sorumludur. Yukarıda belirtilen içeriğe sahip yorumlardan ve bu tarz davranışlarda bulunanlara yöneltilen cezai yaptırımlardan ''antropoloji.blogspot.com '' sorumlu tutulmaz.
2. Yaptığınız yorumun, yazıyla ilgili olmasına özen gösterin. Yorum yaptığınız yazının ana temasıyla doğrudan ilişkili olmayan yorumlar göndermeyin. Zorunlu olmadıkça büyük harf kullanmayın. Bu durum, diğer ziyaretçiler tarafından ‘bağırarak konuştuğunuz’ şeklinde algılanır. Sözlerinizi vurgulama amacıyla da olsa, harf ya da noktalama işareti tekrarı yapmamaya çalışın. İnternet sohbet odalarında kullanılan kısaltmaları kullanmayın.Hiçbir harf yerine benzer görünen başka bir karakter yazmayınız.
3. Yorumların varlık sebebi, konuyla ilgili fikir alışverişinden başka hiçbir şey değildir. Gerek yazıyı kaleme alan yazarla, gerekse yorum yazan diğer kişilerle fikirlerinizi paylaşabilir ve bu şekilde yazıda gördüğünüz doğruları genişletebilir, yanlışları eleştirebilirsiniz.
Lütfen bu kurallara uymaya ve hepimizin bir gün güvenli sınırlara gereksinim duyabileceğini anlamaya çalışalım. Kurallara uymamak, önce uyarı almanıza, yinelenen uyarılar da kullanıcı hesabınızın kapatılmasına neden olacaktır. Hesabınız kapatıldığında başka bir kullanıcı adıyla giriş yapmanız da engellenecektir.
Yaptığınız yorumlar içinde link barındıranlar spam kabul edilecek ve silinecektir.
Yorum kutusunda Link verilebilmesi için konulmuş olan link html etiketi konu ile ilgili link oluşturma amaçlıdır.
Reklam amaçlı başka sitelere link veren yorumlar silinecektir.
Katkılarınız ve duyarlılığınız için teşekkür ederiz.
antropoloji.blogspot.com