İLKEL İNSANDA RUH ANLAYIŞI - Lucien-Lévy Bruhl
Birçok araştırmacı, antropolog ve etnoloğun beş kıtada birbirlerinden on binlerce kilometre uzakta yaşayan insanlarla ilgili çalışmaları Lucien Lévy-Bruhl için doğrudan ilham kaynağıdır.
Lévy-Bruhl, kendi sahasındaki muazzam birikimi bu kitapta bir araya getirirken antropoloji dünyasının temel keşiflerine de öncülük eder.
Lévy-Bruhl’un çalışmalarıyla M. Mauss, B. Malinowsky, G. Frazer, Louis Dumont, Lévy-Strauss gibi antroplogların metinlerine bakıldığında insanlığın muazzam teknolojik, demokratik, bilimsel vb. gelişmelerine karşın, birçok açıdan, ilkel toplumun zihinsel evreniyle benzerlikler olduğu görülmektedir. Asıl uzmanlık alanı felsefe olan ve ilkel toplumların zihinsel/düşünsel yapısı konusunda en önemli metinlerden birkaç tanesini yazmış olan Lévy-Bruhl, bu kitabında ilkel toplumlarda ruh kavramının var olup olmadığını tartışıyor. İlkel insanın nasıl düşünüp nasıl yaşadığını yüzlerce ayrıntının arasından çıkarıyor.
“Şimdi çalışmamızın en zor kısmına geliyoruz. Kurum ve töreler çözümlemesi, ilkel insanların çevrelerindeki birey, nesne ve özellikle de sosyal grupla olan ilişkilerini kafalarında nasıl canlandırdıklarını belli bir ölçüde belirlememizi sağlamıştı. Ancak tek başına ele alındığında, bireyin, onların gözünde hangi tinsel ve maddi unsurlardan oluştuğunu, nasıl yaşadığını ve öldüğünü söyleyebilmek için sanki çok daha zor soruların yanıtlanması gerekiyor. Bunun nedenleriyse çok açık. Her şeyden önce ilkel toplumlarda, pek çok konuda olduğu gibi, spekülatif bir merak, yalnızca öğrenme amaçlı bir bilgi açlığıyla karşılaşılmamaktadır. Bilme gereksinimi, olabilecek en alt düzeydedir. Bu insan, her soruya kalıplaşmış bir yanıt veren ilkel zihniyetin gizemli açıklamalarıyla yetinmeyi bilmektedir.”
İLKEL İNSANDA RUH ANLAYIŞI
Lucien-Lévy Bruhl
Çeviren: Oğuz Adanır
Fiyat: 21.50 TL
Antropoloji, 357 sayfa
ISBN 975871718-9
BARKOD 9 789758 717187
Ebat: 15,5 X 23,5
2. hamur, karton kapak
Haziran 2006
Lucien-Lévy Bruhl
Çeviren: Oğuz Adanır
Fiyat: 21.50 TL
Antropoloji, 357 sayfa
ISBN 975871718-9
BARKOD 9 789758 717187
Ebat: 15,5 X 23,5
2. hamur, karton kapak
Haziran 2006
GİRİŞ: İlkel insanlara göre bütün varlıklar türdeş öze sahiptir.
I. Dolaylı bir yönteme başvurma gerekliliği
II. Şagalar’da arıcılara özgü ritler
III. Kaya ve taşlara atfedilen gizemli güçler
IV. Gizemli güçler deposu olarak görülen bitki ve ağaçlar
V. İnsan ve hayvan arasında önemli bir fark bulunmadığı düşüncesi
VI. Yarı-insan, yarı-hayvan efsanevi varlıklar
BİRİNCİ KİTAP
BİRİNCİ BÖLÜM
1. Birey ait olduğu grupla dayanışma içindedir
1.I. Bitki ya da hayvan türlerine özgü ilke ya da büyülü güçler
1.II. Bölünmezlik bireye değil gruba ait bir özelliktir.
1.III. Melanezya dillerinde son ek halini alan şahıs zamiri
1.IV. “Grup akrabalığı”, sınıflandırıcı aile düzeni
İKİNCİ BÖLÜM
2. Sosyal grup üyelerinin kendi aralarındaki dayanışma
2.I. Aynı gruba ait üyeler arasındaki fizyolojik hattâ organik denilebilecek dayanışma
2.II. Tek kimliğe sahip oldukları söylenebilecek kardeşler
2.III. Evlilik, grup içi işler, iki aile arasında yapılan sözleşmeler
2.IV. Kan davası ilkesi
2.V. Toprak kişiye değil gruba aittir
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
3. Bireyselliğin unsurları ve sınırları (a)
3.I. Öznenin ortaya çıkmasını engelleyen güçlükler ve önlemler
3.II. Bireyle özdeşleştirilen/bütünleşen şeyler
3.III. Birey kişisel anlamda kendinin sahibidir
3.IV. Özdeşleştiği şeyler bireyin kendisi olarak kabul edilir
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
4. Bireyselliğin unsurları ve sınırları (b)
4.I. Böbrek yağı
4.II. “Ruh” ve “Gölge” sözcüklerinin yol açtığı anlam karmaşası
4.III. Codrington’a göre bireyin ikizi
4.IV. Maori’lerde bireyin ikizini canlandıran terimlerle ilgili açıklama
4.V. Bireye ait gölge, imge ve yansımanın kişinin kendisi olarak kabul edilmesi
BEŞİNCİ BÖLÜM
5. Bireyin ikili konumu ve iki ayrı varlık olarak kabul edilmesi
5.I. Hindistan’ın Kuzey-Doğu’sunda yaşayan bedensel dönüşüm inancı Nagalar’da
5.II. Mali takım adaları, Batı Afrika, Peru, vs. benzer inançlar
5.III. Hayvan bedeninin biçimini alabilen kadın ve erkek büyücüler
5.IV. Sıradan insanlarda bireysel(tek)/iki farklı varlık olma özelliği
5.V. Kimi hayvanların tek/iki ayrı varlık olarak görülmesi
5.VI. Yeni doğan bebeğin iki ayrı varlık olarak görülmesi
ALTINCI BÖLÜM
6. Bireyde içkinleşen grup
6.I. Aranda ve Loritja’larda totemsel inanışlar (Orta Avustralya)
6.II. Batı Afrikalı Eve ve Tişi’lerde Kra
6.III. Aşanti’lerin Ntoro’su
6.IV. Bantu’larda karşılaşılan benzer inançlar
6.V. İlkel insanda bizimkinden değişik olan bireysellik anlayışı
İKİNCİ KİTAP
BİRİNCİ BÖLÜM
2.1. Bireyin yaşamı ve ölümü
2.1.I. Küçük çocuğun bir varlık olarak kabul edilmemesi
2.1.II. Çocuğa isim verilmesi
2.1.III. Yaşlılara gösterilen saygı
2.1.IV. Bir ölüm olayının gerçekleştiği ilk günlerde, ölümün bulaşıcı bir hastalık gibi hissedilmesi
2.1.V. Bir ölüm olayının grupta yol açtığı kargaşa
İKİNCİ BÖLÜM
2.2. İnsan öldükten sonra nasıl yaşar
2.2.I. Ölüm sonrası yaşama olan evrensel inanç
2.2.II. Ölü yaşamaya devam ediyor ancak bunu başka bir yerde yapıyor
2.2.III. Ölüyle özdeşleştirilen şeyler
2.2.IV. Birey öldükten sonra da kişisel mallarının sahibi olmayı sürdürüyor
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
2.3. Ölülerin ikili konumu ve iki ayrı yerde aynı anda bulunabilme özellikleri (a)
2.3.I. Ölüyü etkileyebilmek için cesedin etkilenmeye çalışılması
2.3.II. Büyücünün cesedi yakılmalıdır
2.3.III. Görünüşte yaşayan ölüler
2.3.IV. Yeniden yaşayan ölüler
2.3.V. Ölülere sunulan armağanlar
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
2.4. Ölülerin ikili konumu ve iki ayrı yerde aynı anda bulunabilme özellikleri (b)
2.4.I. Aynı anda iki ayrı yerde olabilen yeni ölü (Yeni-Gine)
2.4.II. Çeşitli hayvan görünümlerinde ortaya çıkan ölüm
2.4.III. Güney Afrikalı Bantu’larda yılan görünümünde ölüler
BEŞİNCİ BÖLÜM
2.5. Ölülerin içinde bulundukları koşullar ve son aşamada ölüye ne oluyor?
2.5.I. Öteki dünyanın zihinde tam olarak canlandırılması konusundaki uyumsuzluk ve belirsizlik
2.5.II. Ölen kişi kabilesinin yanına gidiyor
2.5.III. Bekâr kişi öldüğü zaman (Bantular’da) ailesi tarafından evlendirilip çocuk sahibi olabiliyor
2.5.IV. Ölüm sonrası yaşam ölümsüzlük demek değildir
2.5.V. Ölülerin kesin ölümü
ALTINCI BÖLÜM
2.6. Ruhun bir bedenden diğerine geçmesi
2.6.I. Mackenzili Eskimolar’da ruhun bir bedenden diğerine geçmesi
2.6.II. Bering Boğazı’nda yaşayan Eskimo’larda ruhun bir bedenden diğerine geçmesi
2.6.III. Bazı Bantu kabilelerinde ruhun bir bedenden diğerine geçmesi
I. Dolaylı bir yönteme başvurma gerekliliği
II. Şagalar’da arıcılara özgü ritler
III. Kaya ve taşlara atfedilen gizemli güçler
IV. Gizemli güçler deposu olarak görülen bitki ve ağaçlar
V. İnsan ve hayvan arasında önemli bir fark bulunmadığı düşüncesi
VI. Yarı-insan, yarı-hayvan efsanevi varlıklar
BİRİNCİ KİTAP
BİRİNCİ BÖLÜM
1. Birey ait olduğu grupla dayanışma içindedir
1.I. Bitki ya da hayvan türlerine özgü ilke ya da büyülü güçler
1.II. Bölünmezlik bireye değil gruba ait bir özelliktir.
1.III. Melanezya dillerinde son ek halini alan şahıs zamiri
1.IV. “Grup akrabalığı”, sınıflandırıcı aile düzeni
İKİNCİ BÖLÜM
2. Sosyal grup üyelerinin kendi aralarındaki dayanışma
2.I. Aynı gruba ait üyeler arasındaki fizyolojik hattâ organik denilebilecek dayanışma
2.II. Tek kimliğe sahip oldukları söylenebilecek kardeşler
2.III. Evlilik, grup içi işler, iki aile arasında yapılan sözleşmeler
2.IV. Kan davası ilkesi
2.V. Toprak kişiye değil gruba aittir
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
3. Bireyselliğin unsurları ve sınırları (a)
3.I. Öznenin ortaya çıkmasını engelleyen güçlükler ve önlemler
3.II. Bireyle özdeşleştirilen/bütünleşen şeyler
3.III. Birey kişisel anlamda kendinin sahibidir
3.IV. Özdeşleştiği şeyler bireyin kendisi olarak kabul edilir
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
4. Bireyselliğin unsurları ve sınırları (b)
4.I. Böbrek yağı
4.II. “Ruh” ve “Gölge” sözcüklerinin yol açtığı anlam karmaşası
4.III. Codrington’a göre bireyin ikizi
4.IV. Maori’lerde bireyin ikizini canlandıran terimlerle ilgili açıklama
4.V. Bireye ait gölge, imge ve yansımanın kişinin kendisi olarak kabul edilmesi
BEŞİNCİ BÖLÜM
5. Bireyin ikili konumu ve iki ayrı varlık olarak kabul edilmesi
5.I. Hindistan’ın Kuzey-Doğu’sunda yaşayan bedensel dönüşüm inancı Nagalar’da
5.II. Mali takım adaları, Batı Afrika, Peru, vs. benzer inançlar
5.III. Hayvan bedeninin biçimini alabilen kadın ve erkek büyücüler
5.IV. Sıradan insanlarda bireysel(tek)/iki farklı varlık olma özelliği
5.V. Kimi hayvanların tek/iki ayrı varlık olarak görülmesi
5.VI. Yeni doğan bebeğin iki ayrı varlık olarak görülmesi
ALTINCI BÖLÜM
6. Bireyde içkinleşen grup
6.I. Aranda ve Loritja’larda totemsel inanışlar (Orta Avustralya)
6.II. Batı Afrikalı Eve ve Tişi’lerde Kra
6.III. Aşanti’lerin Ntoro’su
6.IV. Bantu’larda karşılaşılan benzer inançlar
6.V. İlkel insanda bizimkinden değişik olan bireysellik anlayışı
İKİNCİ KİTAP
BİRİNCİ BÖLÜM
2.1. Bireyin yaşamı ve ölümü
2.1.I. Küçük çocuğun bir varlık olarak kabul edilmemesi
2.1.II. Çocuğa isim verilmesi
2.1.III. Yaşlılara gösterilen saygı
2.1.IV. Bir ölüm olayının gerçekleştiği ilk günlerde, ölümün bulaşıcı bir hastalık gibi hissedilmesi
2.1.V. Bir ölüm olayının grupta yol açtığı kargaşa
İKİNCİ BÖLÜM
2.2. İnsan öldükten sonra nasıl yaşar
2.2.I. Ölüm sonrası yaşama olan evrensel inanç
2.2.II. Ölü yaşamaya devam ediyor ancak bunu başka bir yerde yapıyor
2.2.III. Ölüyle özdeşleştirilen şeyler
2.2.IV. Birey öldükten sonra da kişisel mallarının sahibi olmayı sürdürüyor
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
2.3. Ölülerin ikili konumu ve iki ayrı yerde aynı anda bulunabilme özellikleri (a)
2.3.I. Ölüyü etkileyebilmek için cesedin etkilenmeye çalışılması
2.3.II. Büyücünün cesedi yakılmalıdır
2.3.III. Görünüşte yaşayan ölüler
2.3.IV. Yeniden yaşayan ölüler
2.3.V. Ölülere sunulan armağanlar
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
2.4. Ölülerin ikili konumu ve iki ayrı yerde aynı anda bulunabilme özellikleri (b)
2.4.I. Aynı anda iki ayrı yerde olabilen yeni ölü (Yeni-Gine)
2.4.II. Çeşitli hayvan görünümlerinde ortaya çıkan ölüm
2.4.III. Güney Afrikalı Bantu’larda yılan görünümünde ölüler
BEŞİNCİ BÖLÜM
2.5. Ölülerin içinde bulundukları koşullar ve son aşamada ölüye ne oluyor?
2.5.I. Öteki dünyanın zihinde tam olarak canlandırılması konusundaki uyumsuzluk ve belirsizlik
2.5.II. Ölen kişi kabilesinin yanına gidiyor
2.5.III. Bekâr kişi öldüğü zaman (Bantular’da) ailesi tarafından evlendirilip çocuk sahibi olabiliyor
2.5.IV. Ölüm sonrası yaşam ölümsüzlük demek değildir
2.5.V. Ölülerin kesin ölümü
ALTINCI BÖLÜM
2.6. Ruhun bir bedenden diğerine geçmesi
2.6.I. Mackenzili Eskimolar’da ruhun bir bedenden diğerine geçmesi
2.6.II. Bering Boğazı’nda yaşayan Eskimo’larda ruhun bir bedenden diğerine geçmesi
2.6.III. Bazı Bantu kabilelerinde ruhun bir bedenden diğerine geçmesi
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder