Kısa, kalın gövdeleriyle, müzelerdeki modellerde ve
bilgisayar canlandırmalarındaki kaşlarının üzerindeki kalın çıkıntıyla “ilkel
insan” önyargısını tereddütsüz yapıştırdığımız Neandertaller, meğer hepimizin
içinde yaşıyormuş.
Yaşamları, biçimleri ve kaderleri
konusunda farklı kuram ve spekülasyonlar geliştirilmiş olsa da gizemli bir insan
soyu olan Neandertallerin (Homo sapiens-neandertalis) modern insanın (Homo
sapiens-sapiens) Afrika’dan dünyaya yayılmasıyla kısa sürede yok oldukları,
antropologların üzerinde birleştikleri bir nokta.
Ancak günümüzde dünyanın çeşitli
yerlerinde yaşayan insanlardan toplanan DNA örnekleri üzerinde yapılan bir
araştırmanın iddialı öngörüsüne göre, iki insan türü arasında en az iki kez döl
alışverişi olmuş. Başka deyişle sonuçta hepimiz az ya da çok Neandertal geni
taşıyoruz.
Modern insanın, günümüzden 200 bin
ve 100 bin yıl öncesi Afrika’da evrimleştikten sonra 60 bin yıl önce oradan
dünyaya yayılarak Neandertaller de dahil olmak üzere insan (Homo) soyağacının
daha önce göç etmiş türlerinin yerini aldığı düşünülüyor.
Fosil kayıtları, Neandertallerin
25 bin ile 38 bin yıl öncesi aralığında tüm dünyada ortadan kalktığını
gösteriyor.
Ancak, Avrupa’dan Doğu Asya’ya
kadar yayılmış olan Neandertallerin neden topluca yok oldukları konusunda
görüşler farklı. Bunu iklim değişimine bağlayanlar da var, yiyecek için rekabete
de. Ancak yaygın bir görüşe göre de Neandertaller, insanlık tarihinin ilk
soykırımının kurbanı: Modern insan topluluklarınca yok edildiklerine inanılıyor.
Bir süre yan yana yaşamış olan
modern insan ve Neandertaller arasında cinsel temas yoluyla soy karışımı olup
olmadığı tartışma konusu. Daha önce bazı kısmi genetik bulguların, iki insan
türü arasında kesin bir ayrımı gösterdiğini ileri süren araştırmacılara
karşılık, iki tür arasında karışımın kaçınılmaz olduğu görüşünü savunanlar da
var. Tüm Neandertal genomunun (toplam gen haritasının) 2009 yılında Max Planck
Enstitüsü (Almanya) araştırmacılarınca çözümlenmesiyle, kesin sonucun kısa
sürede ortaya çıkması bekleniyor.
Şimdiyse, Afrika, Avrupa, Asya,
Kuzey ve Güney Amerika’da yaşayan 1983 kişiden alınan DNA örnekleri, farklı
insan türleri arasında bir karışımı ortaya koyuyor.
İLK KUCAKLAŞMA 60 BİN
YIL ÖNCEABD’nin New Mexico kentinde toplanan Amerikan Fiziksel
Antropoloji Derneği Kongresi’nde ekibinin bulgularını açıklayan Mexico
Üniversitesi’nden (Meksika) Dr. Sarah Joyce, dünyanın çeşitli yerlerindeki
günümüz insanında DNA farklılıklarının nasıl ve ne zaman ortaya çıktığını
açıklamak için bir “evrim ağacı” oluşturmuş.
Araştırmacılara göre bulgular,
modern insanla bir başka insan türü arasında tarihte iki dönem boyunca döl
alışverişi olması halinde anlam kazanıyor. Karışım ilk kez yaklaşık 60 bin yıl
önce Doğu Akdeniz’de, sonra da yaklaşık 45 bin yıl önce Doğu Asya’da meydana
gelmiş. Araştırmacılara göre bu “değişik insan türü” için en uygun aday
Bu arada Neandertaller konusundaki
popüler ve bilimsel önyargılar da, son yıllardaki bulgularla bir evrim
geçiriyor.
Çakmak taşından ve kayalardan
yaptıkları aletleri kullanan bu mükemmel avcıların, geyik, bizon, yaban domuzu,
ve ayı eti gibi temel gıda kaynaklarına, fok, balık, denizanası gibi derin
ürünleriyle, ceviz, tahıl ve bitkileri de ekledikleri biliniyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder