Solomon Asch
Gruba Uyma Deneyi
Solomon E. Asch
Social Effection
1955 yılında Solomon Asch'in yaptığı deney, grup baskısı ve uyma davranışı hakkında güzel ipuçları veriyor.
Asch, deneyi üniversite öğrencileri ile yapıyor. Her bir öğrenci odaya girdiğinde
, odada halihazırda beş kişi oturuyor oluyor. Bir masanın etrafına sıralanan gruba dört adet çubuk gösteriliyor. Çubuklardan biri gerçek çubuk. Diğer üçü ise o çubukla boylarının karşılaştırılması istenen karşılaştırma çubukları.
Gruptan, sırayla herkesin her bir çubuğun boyu hakkında bir yorum yapması ve esas çubukla aynı boyda olan karşılaştırma çubuğunu bulması isteniyor. Kendinden önceki herkes, söylenmesi gereken 2. çubuk dışında bir yanıt verince, üniversite öğrencilerinin üçte birinden fazlasının, bu karara uyum sağlayarak bile bile yanlış çubuğu gösterdikleri bulunuyor
Asch, deneyi üniversite öğrencileri ile yapıyor. Her bir öğrenci odaya girdiğinde
, odada halihazırda beş kişi oturuyor oluyor. Bir masanın etrafına sıralanan gruba dört adet çubuk gösteriliyor. Çubuklardan biri gerçek çubuk. Diğer üçü ise o çubukla boylarının karşılaştırılması istenen karşılaştırma çubukları.
Gruptan, sırayla herkesin her bir çubuğun boyu hakkında bir yorum yapması ve esas çubukla aynı boyda olan karşılaştırma çubuğunu bulması isteniyor. Kendinden önceki herkes, söylenmesi gereken 2. çubuk dışında bir yanıt verince, üniversite öğrencilerinin üçte birinden fazlasının, bu karara uyum sağlayarak bile bile yanlış çubuğu gösterdikleri bulunuyor
Solomon Ash insanların komformite (
yani grubun kararlarına uyma ) davranışını daha iyi betimlemek için deneyler
yapmıştır. Deneylerinde farklı boyda çizgiler, deneklere sırası ile göstermekte
ve bunların hangisinin daha uzun veya kısa olduğunu sormaktadır. Denekleri tek
tek odalara alıp sorduğunda deneklerin büyük bir yüzdesi vermektedir ancak
denekleri beraber alıp sorduğunda bu oran belirgin bir şekilde düşmektedir.
Çünkü toplu halde odaya aldığı deneklerin içinde sahte denekler vardı, bu
denekler bilerek yanlış cevap vermekte ve deneyin amacı olan '' acaba insanlar
kendi bildiklerinden taviz verip topluluğa uyacaklar mı '' sorusuna cevap
bulmaya çalışıyorlardı. Denekler beraber alındığında insanların gruba uyma oranı
beklendiği gibi artmıştır.
Kaynak:Muhittin Korucu-http://forum.donanimhaber.com/m_24494504/tm.htm
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder