Diderot ‘nun L'Encyclopédie 1751-1772 arasında (Ansiklopedi'nin 8-18 ciltleri, 1-7 ciltlerindeki bilgiler üzerine kiliseden aldığı tepki ile yasadışı olarak olarak) basılmış, Filozofça Düşünceler isimli yapıtı da mahkeme kararınca yakılmıştır. Diderot, zengin kiliseler kontrolünde bir endüstri olarak gördüğü Hristiyanlık dinini reddetmiş ve bir çok aşırı dincinin saldırılarına uğramıştır. Fransa’nın seçkin yazar ve düşünürlerinin çoğu, Voltaire, Rousseau, Montesquieu ve elbette başkaları da Ansiklopedi’ye katkıda bulundular. Ansiklopediyi düşünsel ve tarihsel açıdan önemli kılan şey, Voltaire'in İngiltere'den Fransa'ya ithal ettiği yeni bilgi yaklaşımını Francis Bacon'ı ve İsaac Newton'ı bu yaklaşımın başlıca kurucuları olarak gören ve onu, hepsinden önce John Locke'un temsilcisi olarak gördükleri felsefi bir yaklaşımla birleştiren bilimsel bir yaklaşımı somutlamış olmasıydı. Diderot, bir yayıncı olarak amacının "yaygın düşünce tarzını değiştirmek" olduğunu belirtmişti ve çok büyük ölçüde de bunu başardı. Diderot, bilimsel araştırmada gözlemi ön plana çıkarmış ve doğada tek bir nedensel ilkenin iş başında olduğunu iddia ederek deneysel bilimin kaçınılmaz olduğunu savunmuştur. Maddenin hücreli bir yapısı olduğunu, tüm canlı varlık türlerinin birtakım gelişme evrelerinden geçtiğini öne süren Diderot, aynı zamanda Darwin’in evrim teorisinin öncülüğünü yapmıştır. (1689-1755)
Kaynakça:
Prof. Dr. İzzet Duyar'ın Antropoloji Tarihi ders notları.
Antropolji Tarihi - Thomas Hylland Eriksen - Finn Sivert Nielsen / İletişim Yayınları
Özgür Ansiklopedi Wikipedia (bazı paragraflar)
Yukarıda adı geçen kaynaklar ve internetten araştırılmış ders notu olarak öğrencilere yardımcı olmak amacıyla derlenmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder