Max Weber : Alman düşünürü ve sosyoloğu. Weber’in büyük önemi Emile Durkheim’la birlikte, ayrı ve bağımsız bir disiplin olarak modern sosyolojinin kurucusu olması olgusundan kaynaklanmaktadır. O, sosyal bilimlere felsefi bir temel, sosyolojiye de kavramsal bir çerçeve kazandırmıştır.
Başka bir deyişle, Weber bir bilim olarak sosyolojinin genel kavramsal çerçevesini en iyi bir biçimde ortaya koyduğu, tutarlı bir sosyal bilimler felsefesi geliştirdiği ve nihayet, modern endüstri toplumunun temel özelliklerini sağlam bir biçimde kavrayıp ifade ettiği için, modern sosyolojinin kurucusu olarak tanınır. Science and Social Welfare”den gelen ortak editörlük teklifini, meslektaşları Edgar Jaffe ve Werner Sombart’la birlikte kabul etti. 1904’te, bazı makalelerini bu dergide basmaya başladı, “Kapitalizmin Ruhu ve Protestan Ahlak” (Die protestantische Ethik und der Geist des Kapitalismus) da bunlardan en dikkate değer ve ünlü olanıdır. Bu çalışması, daha sonraki, ekonomik sistemleri kültür ve dinle temellendirmek düşününe temel oluşturmuştur. Weber, Kalvinizmin kapitalizmin nedeni olduğu değildi. Kapitalizmin yüklselmesinin pek çok nedeni olabilirdi yeniden yatırım da Kalvin’in buluşu olmayabilirdi. Mesele daha çok Kalvinizmin (daha geniş anlamda, bir bütün olarak Protestanlığın) kapitalist ahlakı meşrulaştıran, hatta kutsayan bir ideolojiyi formüle etmiş oluşuydu. Weber daha sonra metodolojik bireycilik denilecek olan şeyin temsilcilerindendi. Onu ilgilendiren sistem yada bütün değil, bireylerin bir şey yaptıklarında, bunu yapmak için nedenlerinin olması gerçeğiydi. Weber, diğerlerini incelerken kendini onun yerine koymaya çalışır. Çağdaşı olan difizyonistler gibi Weber de soyut, deneyimuzak kurumsal şemalara karşıydı. Önemli olan tikel, tarihsel rastlaşmalardır. İkinci büyük çalışması (Wirtschaft und Gesellschaft) Toplumsal ve Ekonomik Örgütlenme Kuramı ölümünden sonra yayınlandı. İngilizce basımı Economy and Society 1968 de basılmıştır. Weber, meşru iktidarın üç ana tipini tanımlar. İdeal tip, Weber’e özgü bir başka önemli kavramdır. Meşru iktidarın üç ana tipi; Geleneksel otorite, ritüel ve akrabalıkla meşrulaştırılır; bürokratik otorite, resmi yönetim yoluyla meşrulaştırılan iktidardır; karizmatik otorite, bir peygamberin ya da kitleleri sarsan bir devrimcinin iktidarıdır. Weber, bu üç tipin tek bir toplumda pek ala bir arada bulunabileceklerini vurgular. Weber için toplum Marx ve Durkheim’a göre daha az kollektif, daha fazla bireysel çabadır. Toplum Weber için ne Durkheim’da olduğu gibi bir kez ve herkese verilmiş ahlaki düzen, ne de Marz’taki gibi bireylerin ne anlayabilecekleri ne de etkileyebilecekleri devasa kollektif güçlerin ürünüdür. Weber, toplumun karmaşık, tutarsız ve öngörülmez olabileceğini kabul eden yönetimsel bireyciliği ortaya atar. Weber’in antropolojiye bıraktığı miras, Durkheim’inkinden daha dolaylıdır. Onun antropoloji üzerindeki etkisi İkinci dünya savaşından sonradır. (1864-1920)
Kaynakça:
Prof. Dr. İzzet Duyar'ın Antropoloji Tarihi ders notları.
Antropolji Tarihi - Thomas Hylland Eriksen - Finn Sivert Nielsen / İletişim Yayınları
Özgür Ansiklopedi Wikipedia (bazı paragraflar)
Yukarıda adı geçen kaynaklar ve internetten araştırılmış ders notu olarak öğrencilere yardımcı olmak amacıyla derlenmiştir.
Her türlü hakkı ürün sahiplerine aittir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder